Categories
Esiteri

Esiteri 1

Ibirori by’Umwami Ahashuwerusi

1 Ngaya amateka y’ibyabaye ku ngoma y’Umwami Ahashuwerusi,wategekaga ibihugu ijana na makumyabiri na birindwi ahereye mu Buhindi akageza i Kushi,

2 Icyo gihe Umwami Ahashuwerusi yari aganje mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani,

3 Nuko mu mwaka wa gatatu Umwami Ahashuwerusi ari ku ngoma, akoresha ibirori maze abitumiramo abaminisitiri be n’abatware be, abagaba b’ingabo z’Abaperesi n’iz’Abamedi, n’ibikomangoma n’abategetsi b’ibihugu bye bose.

4 Umwami yamaze amezi atandatu yerekana ubukungu butangaje n’ibindi bintu by’agaciro, bigaragaza ikuzo ry’ubwami bwe n’ubuhangange bwe.

5 Icyo gihe kirangiye umwami atumira mu birori by’iminsi irindwi, abakomeye n’aboroheje bose bo mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani. Ibyo birori byabereye mu busitani bw’ingoro y’umwami.

6 Aho hantu hari harimbishijwe imyenda y’umweru n’iy’isine, yari imanikishije imishumi y’umweru n’iy’umutuku wijimye, ifashe ku mpeta zikozwe mu ifeza, zishimangiye mu nkingi z’amabuye yitwa marumari.Amafoteyi anepaakozwe mu izahabu no mu ifeza yari ateguwe ahantu hashashe amabuye ya marumari y’amabara atukura n’ay’umweru, n’ay’umukara n’andi y’agaciro,

7 kandi banyweshaga ibikombe by’izahabu by’amoko anyuranye. Koko rero divayi yari nyinshi, umwami yari yabadabagije.

8 Umuntu wese yanywaga icyo ashaka, kuko umwami yari yarahaye abanyagikari be amabwiriza yo guhereza abatumirwa icyo bifuza cyose.

9 Umwamikazi Vashiti na we yari yateguriye abagore ibirori ikambere, mu ngoro y’Umwami Ahashuwerusi.

Umwamikazi Vashiti asendwa

10 Ku munsi wa karindwi umwami asābwa n’ibyishimo kubera divayi yari yanyoye, maze ahamagara ibyegera bye birindwi by’inkonebyari bishinzwe kumukorera, ari byo Mehumani na Bizeta, na Haribona na Bigeta, na Abageta na Zetari na Karekasi.

11 Nuko abategeka kumuzanira Umwamikazi Vashiti atamirije ikamba, kugira ngo aratire abaminisitiri be n’abandi batumirwa uburanga bw’uwo mwamikazi, kuko yari mwiza cyane.

12 Ibyo byegera bigeza ubutumwa bw’umwami kuri Vashiti, maze yanga kuza. Umwami ararakara cyane umujinya wenda kumwica.

13 Umwami yari asanzwe ageza ikibazo cyose kirebana n’amategeko n’ubutabera ku bajyanama, n’abahanga mu by’amategeko n’umuco w’igihugu.

14 Muri abo harimo uwitwa Karishena na Shetari na Adimata, na Tarushishi na Meresi, na Marisena na Memukani. Abo uko ari barindwi bari abaminisitiri b’u Buperesin’u Bumedi, bashinzwe imyanya ya mbere y’ingenzi mu bwami bwe kandi bari bafite uburenganzira bwo kubonana n’umwami.

15 Umwami arababwira ati: “Natumye ibyegera byanjye ku Mwamikazi Vashiti aransuzugura yanga kuza. None se dushingiye ku mategeko, twamugenza dute?”

16 Uwitwa Memukani afata ijambo, abwira umwami n’abaminisitiri be ati: “Nyagasani Mwami Ahashuwerusi, si wowe wenyine umwamikazi Vashiti yasuzuguye, ahubwo natwe abaminisitiri bawe, kimwe n’abandi bagabo bo mu bihugu byose utegeka yadusuzuguye.

17 Koko rero imyifatire y’umwamikazi izakwira mu bagore bose, ibatere gusuzugura abagabo babo. Bazajya bavuga bati: ‘Umwami Ahashuwerusi yategetse ko bazana umwamikazi ariko yanga kuza!’

18 None uhereye uyu munsi abagore b’abaminisitiri b’u Buperesi n’u Bumedi, nibumva iyo myifatire y’umwamikazi na bo bazajya basuzugura. Bityo ako gasuzuguro karakaze abo bagabo babo.

19 Bityo rero nyagasani, niba bikunogeye uce iteka ridakuka ryandikwe mu mategeko y’u Buperesi n’u Bumedi, rivuga ko Vashiti atazigera yongera guhinguka imbere y’umwami, ahubwo ko umwanya w’umwamikazi uhawe undi mugore umurusha ubupfura.

20 Iryo teka ugiye guca ritangazwe mu bihugu by’ubwami bwawe bugari, umugore wese yubahe umugabo we, yaba ukomeye cyangwa uworoheje.”

21 Iyo nama ya Memukani inyura umwami n’abaminisitiri be, maze umwami yiyemeza kuyikurikiza.

22 Nuko yohereza inzandiko mu bihugu byose by’ubwami bwe, zanditswe bakurikije imyandikire ya buri gihugu n’indimi z’abagituye. Izo nzandiko zemezaga ko umugabo wese ari umutware iwe, kandi ko ahubahiriza ururimi rwe kavukire.

Categories
Esiteri

Esiteri 2

Esiteri aba umwamikazi

1 Nyuma y’ibyo Umwami Ahashuwerusi amaze gucururuka, yibuka ibyo Vashiti yakoze n’iteka yamuciriyeho.

2 Abatoni b’umwami bashinzwe kumuba hafi bamugīra inama bati: “Nibagushakire abāri birinze kandi bafite uburanga.

3 None rero shyiraho abantu mu bihugu byose by’ubwami bwawe, ubashinge kuzana abakobwa bose bafite uburanga mu nzu yo mu gikari cy’ingoro, yo mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani. Icyegera cyawe cy’inkone Hegayi ushinzwe abo mu nzu yo mu gikari, azabiteho abahe amavuta yo kwisīga kugira ngo barusheho kuba beza.

4 Nuko nyagasani, umukobwa uzakunyura azabe umwamikazi mu mwanya wa Vashiti.” Umwami ashima iyo nama maze arayemera.

5 Mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani habaga Umuyahudi witwaga Moridekayi mwene Yayiri, mwene Shimeyi mwene Kishiwo mu muryango wa Benyamini.

6 Moridekayi uwo yari umwe mu bajyanywe ho iminyagona Nebukadinezari umwami wa Babiloniya, amukuye i Yeruzalemu hamwe n’izindi mfungwa zarimo umwami w’u Buyuda witwaga Yoyakini.

7 Moridekayi ni we wari warasigaranye Hadasa, mushiki we wo kwa se wabo, ari na we bitaga Esiteri. Yari yarapfushije se na nyina maze Moridekayi amugira umwana we. Uwo mukobwa yari afite uburanga n’igikundiro.

8 Nuko umwami aca iteka itegeko riratangazwa, abakobwa benshi b’inkumi bakoranyirizwa mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani, bashyikirizwa Hegayi umurinzi w’abakobwa bagenewe umwami. Muri abo bakobwa bazanamo na Esiteri.

9 Esiteri anyura Hegayi ndetse amutonaho, maze Hegayi amuha amavuta yo kwisīga n’ibyo kumutunga kugira ngo arusheho kuba mwiza. Amuha n’abaja barindwi batoranyijwe mu bo mu ngoro, yimura Esiteri hamwe n’abaja be, amujyana mu nzu nziza yagenewe abagore bateganyirijwe kuba ab’umwami.

10 Esiteri ntabwo yari yarigeze avuga ubwenegihugu bwe cyangwa umuryango we, kubera ko Moridekayi yari yarabimubujije.

11 Buri munsi Moridekayi yagendagendaga imbere y’inzu y’abagore b’umwami, akabaririza uko Esiteri amerewe n’icyo ateganyirijwe.

12 Mbere yo gushyīrwa Umwami Ahashuwerusi, buri mukobwa yagombaga kubahiriza amabwiriza yerekeye uburanga bwe mu gihe cy’amezi cumi n’abiri. Amezi atandatu abanza yabaga ayo kwisīga amavuta, atandatu aheruka akaba ayo kwitera amarashi n’ibindi bihumura neza bya kigore.

13 Iyo umukobwa yavaga mu nzu irinzwe na Hegayi maze agashyirwa umwami ikambere, bamuhaga ibyo akeneye kujyana byose.

14 Yagendaga nimugoroba akavayo mu gitondo, agashyirwa mu nzu y’abagore agashyikirizwa uwitwaga Shashigazi, icyegera cy’umwami cyari inkone cyarindaga inshoreke ze. Ntiyigeraga asubira ku mwami, keretse iyo yabaga amwifuje akamuhamagaza.

15 Esiteri umukobwa wa Abihayili, uwo Moridekayi mwene se wabo yagize umwana we, aramukirwa gusanga umwami. Nuko Esiteri ntiyagira ikindi asaba Hegayi inkone y’umwami yari imushinzwe, uretse ibyo yari yamugeneye gusa. Abantu bose babonaga Esiteri bamwifurizaga ibyiza.

16 Esiteri yashyiriwe Umwami Ahashuwerusi mu ngoro ye, mu kwezi kwa Tebetimu mwaka wa karindwi ari ku ngoma.

17 Nuko Esiteri anyura umwami kurusha abandi bakobwa bose bamubanjirije, maze amutonaho. Umwami amwambika ikamba ku mutwe, amugira umwamikazi mu mwanya wa Vashiti.

18 Umwami akorera Esiteri ibirori bikomeye, abitumiramo abaminisitiri n’abatware be bose. Atangaza ko abaturage bo mu bihugu by’ubwami bwe basonewe umusoro uwo mwaka, kandi abakwiza impano za cyami.

Moridekayi atahura ubugambanyi

19 Igihe bongeraga gukoranya abakobwa b’inkumi, Moridekayi yari umukozi aho binjiriraga bajya ibwami.

20 Esiteri yari ataravuga ubwenegihugu bwe n’ubwoko bwe, kubera ko Moridekayi yari yarabimubujije. Esiteri akomeza kumwumvira nk’igihe yari akimurera.

21 Igihe Moridekayi yakoraga ibwami, ibyegera by’inkone byari bishinzwe kurinda ingoro ari byo Bigitani na Tereshi, barakariye umwami maze bafata umugambi wo kumwica.

22 Ariko Moridekayi atahura ubugambanyi bwabo, ahita abimenyesha Umwamikazi Esiteri, na we abigeza ku mwami mu izina rya Moridekayi.

23 Nuko bakora iperereza basanga icyo cyaha kibahama, maze ibyo byegera babihanisha kubimanika. Umwami ubwe ategeka ko byandikwa mu gitabo cy’amatekay’ibyo ku ngoma ye.

Categories
Esiteri

Esiteri 3

Hamani ategura umugambi wo gutsemba Abayahudi

1 Nyuma y’ibyo Umwami Ahashuwerusi azamura mu mwanya w’icyubahiro Hamani mwene Hamedata ukomoka kuri Agagi, amugira Minisitiri w’intebe.

2 Umwami ategeka abakozi bose b’ibwami kujya būbaha Hamani bakamupfukamira, ariko Moridekayi we ntiyamwubahaga ngo amupfukamire.

3 Abandi bakozi b’ibwami bakamubaza bati: “Kuki utumvira itegeko ry’umwami?”

4 Uko bukeye bakabimubaza ariko ntabyiteho. Aho bigeze Moridekayi ababwira ko ari Umuyahudi, maze babimenyesha Hamani kugira ngo barebe ko azakomeza kumusuzugura.

5 Hamani abonye ko Moridekayi yanze rwose kumupfukamira ngo amuhe icyubahiro, aramurakarira cyane.

6 Bari baramubwiye ko Moridekayi ari Umuyahudi, ibyo kumwica wenyine asanga bidahagije maze yiyemeza kumutsembana n’ubwoko bwe, ni ukuvuga Abayahudi bose bari batuye mu bwami bwa Ahashuwerusi.

7 Mu mwaka wa cumi n’ibiri Umwami Ahashuwerusi ari ku ngoma, mu kwezi kwa Nisani,Hamani araguza inzuzi zitwa Purimu kugira ngo amenye umunsi n’ukwezi azasohorezaho umugambi we. Inzuzi zerekana ukwezi kwa Adari.

8 Nuko Hamani abwira Umwami Ahashuwerusi ati: “Nyagasani, hari ubwoko buteye ukundi buri hirya no hino mu bandi baturage b’ibihugu byawe. Abo bantu barironda kandi umuco wabo nta ho uhuriye n’uw’andi moko, ntabwo bigera bumvira amategeko yawe, nta mpamvu yo kubareka ngo bakomeze batyo.

9 None rero nyagasani, niba bikunogeye nimutange itegeko ryo kubatsemba. Ibyo bizatuma nshyikiriza abashinzwe umutungo w’umwami ibikoroto by’ifeza ibihumbi icumi.”

10 Umwami aherako yikuramo impeta mu rutoki iriho kashe ye, ayiha Hamani wari umwanzi w’Abayahudi, mwene Hamedata ukomoka kuri Agagi.

11 Nuko abwira Hamani ati: “Ibyo bikoroto by’ifeza ubyigumanire, kandi ubwo bwoko ubugenze uko ushaka.”

12 Ku itariki ya cumi n’eshatu z’ukwezi kwa Nisani batumiza abanditsi b’umwami, bandika inzandiko zikubiyemo amabwiriza ya Hamani, bazoherereza abategetsi bashinzwe ibihugu bikomatanyije, n’abategetsi ba buri gihugu n’abatware ba buri bwoko. Izo nzandiko zandikwaga bakurikije imyandikire ya buri gihugu n’indimi z’abagituye. Bazandikaga mu izina ry’Umwami Ahashuwerusi, maze bakaziteraho kashe yo ku mpeta ye.

13 Intumwa zihutira kugeza izo nzandiko mu bihugu byose by’umwami, kugira ngo barimbure, bice kandi batsembe Abayahudi bose, abato n’abakuze n’abana n’abagore, kandi n’umutungo wabo unyagwe. Ibyo bikorwe umunsi umwe, ku itariki ya cumi n’eshatu z’ukwezi kwa Adari.

14 Kopi y’urwo rwandiko igomba gutangazwa ho itegekoteka mu bihugu byose, ikamenyeshwa amoko yose kugira ngo uwo munsi buri wese azabe yiteguye.

15 Ku itegeko ry’umwami intumwa zihutana izo nzandiko, maze iryo tegekoteka ritangazwa mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani. Nuko umwami na Hamani baricara bica akanyota, naho umurwa wa Shushani urashoberwa, ugwa mu kantu.

Categories
Esiteri

Esiteri 4

Moridekayi asaba Esiteri kugoboka Abayahudi

1 Moridekayi amenye ibyabaye ashishimura imyambaro ye, yambara igaragaza akababaro yisīga ivu. Arasohoka agendagenda mu mujyi rwagati aboroga cyane.

2 Ageze aho binjirira bajya ibwami arahagarara, kuko umuntu wabaga yambaye iyo myambaro atagiraga uburenganzira bwo kuhinjira.

3 Mu bihugu byose iryo teka ry’umwami ryageragamo rigatangazwa, Abayahudi bose bicwaga n’agahinda, bakigomwa kurya, bakarira bakaboroga. Benshi muri bo bambaraga imyambaro igaragaza akababaro bakaryama mu ivu.

4 Abaja ba Esiteri n’abagaragu be b’inkone bamugezaho ibyabaye kuri Moridekayi, maze bimukura umutima. Nuko Umwamikazi Esiteri yoherereza Moridekayi imyambaro ngo yiyambure igaragaza akababaro, ariko yanga kuyakira.

5 Esiteri ni ko guhamagaza Hataki, umwe mu bagaragu be b’inkone umwami yari yarashinze kumwitaho, amwohereza kubaza Moridekayi ibyamubayeho n’icyabimuteye.

6 Hataki arasohoka ajya kureba Moridekayi mu muhanda mukuru w’umujyi, unyura imbere y’ibwami.

7 Moridekayi amubwira ibyamubayeho byose, amubwira n’umubare w’ibikoroto by’ifeza Hamani yasezeranye kuzashyikiriza abashinzwe umutungo w’umwami, mu gihe Abayahudi bazaba batsembwe.

8 Amuha na kopi y’itegekoteka ryatangajwe i Shushani ryo kurimbura Abayahudi, kugira ngo ayishyikirize Esiteri. Hataki yagombaga gusobanurira Esiteri uko ibintu byifashe, no kumusaba gusanga umwami kugira ngo amwinginge, asabire ubwoko bwe imbabazi.

9 Hataki aragaruka ashyikiriza Esiteri ubutumwa bwa Moridekayi.

10 Esiteri ategeka Hataki gushyīra Moridekayi igisubizo agira ati:

11 “Umuntu wese yaba umugabo cyangwa umugore, wiyinjije mu rugo ikambere umwami atamutumije, agomba gutangwa akicwa. Iryo ni itegeko kandi ntawe utabizi, uhereye ku bakozi b’umwami ukageza ku baturage bo mu bihugu by’ubwami bwe. Keretse igihe umwami amutunze inkoni ye y’izahabu, ni bwo yakomeza kubaho. Naho jyewe hashize ukwezi kose ntaratumirwa ngo mbonane n’umwami.”

12 Icyo gisubizo cya Esiteri bagishyikiriza Moridekayi,

13 na we amutumaho ati: “Ntiwibwire ko mu Bayahudi ari wowe wenyine uzarokoka ngo ni uko uri mu ngoro y’umwami.

14 Niba rero mu gihe nk’iki wiyemeje kwicecekera, Abayahudi bazatabarwa biturutse ahandi, ariko wowe n’umuryango wawe bazabatsemba. Nyamara se uzi iki? Ahari wabaye umwamikazi kugira ngo uzagire akamaro mu gihe nk’iki.”

15 Nuko Esiteri atuma kuri Moridekayi ati:

16 “Genda ukoranye Abayahudi bose bari i Shushani, maze mwigomwe kurya ari jye mubigirira. Mumare iminsi itatu n’amajoro atatu, nta cyo murya cyangwa munywa. Nanjye n’abaja banjye tuzabigenza dutyo. Nubwo ari ukurenga ku itegeko ry’umwami nzamusanga, nibiba ngombwa ko mpfa nzapfe.”

17 Moridekayi aragenda akora ibyo Esiteri yamutegetse byose.

Categories
Esiteri

Esiteri 5

Esiteri asanga umwami ikambere

1 Esiteri amaze iyo minsi itatu yigomwa kurya, yambara imyambaro ya cyamikazi ajya mu rugo ikambere arahahagarara. Umwami yari yicaye ku ntebe ya cyami, ahitegeye aho binjirira.

2 Umwami abonye Umwamikazi Esiteri ahagaze mu rugo ikambere, aramutonesha amutunga inkoni ye y’izahabu, maze Esiteri yigira hafi akora ku mutwe wayo.

3 Umwami aramubaza ati: “Bite Mwamikazi Esiteri? Ni iki unsaba? Icyo unsaba cyose ndakiguha, n’iyo cyaba kimwe cya kabiri cy’ubwami bwanjye.”

4 Esiteri ati: “Nyagasani niba bikunogeye, uyu munsi uzane na Hamani mu gitaramo naguteguriye.”

5 Ako kanya umwami aravuga ati: “Nimujye kubwira Hamani yubahirize ubutumire bwa Esiteri.” Nuko umwami ajyana na Hamani mu gitaramo Esiteri yateguye.

6 Bakiri mu gitaramo bica akanyota, umwami abaza Esiteri ati: “Urifuza iki ukagihabwa? Ni iki unsaba? Icyo unsaba cyose ndakiguha, n’iyo cyaba kimwe cya kabiri cy’ubwami bwanjye.”

7 Esiteri asubiza umwami ati: “Icyo nifuza kugusaba ni iki:

8 nyagasani niba ngutonnyeho, kandi niba bikunogeye kumpa icyo nifuza n’icyo nsaba, unyemerere ejo uzagarukane na Hamani mu kindi gitaramo nzabategurira. Ubwo ni bwo nzakumenyesha icyifuzo cyanjye.”

Hamani yiyemeza kumanika Moridekayi ku giti

9 Uwo munsi Hamani asohoka mu ngoro y’umwami anezerewe, yasābwe n’ibyishimo. Ariko ageze ku irembo ry’ibwami, ubwe yibonera ko Moridekayi atahagurutse ngo amuhe icyubahiro. Nuko Hamani aramurakarira cyane,

10 icyakora ariyumanganya arataha. Nyuma atumiza incuti ze, ahamagara n’umugore we Zereshi.

11 Nuko Hamani abaratira ubukungu bwe n’abana be benshi, abaratira uburyo umwami yamuzamuye akamusumbya abaminisitiri be n’abandi batware b’ibwami.

12 Hamani akomeza agira ati: “Uretse ibyo, uyu munsi ni jye jyenyine Umwamikazi Esiteri yatumiranye n’umwami mu gitaramo yaduteguriye, ndetse yongeye kuntumira ngo ejo nzagarukane n’umwami mu gitaramo.

13 Ariko ibyo byose nta cyo bimariye igihe cyose nkibona Umuyahudi Moridekayi, ukora aho binjirira bajya ibwami.”

14 Nuko umugore we Zereshi n’incuti ze zose bamwungura inama bati: “Bashinge igiti cya metero makumyabiri n’eshanu, ejo mu gitondo uzasabe umwami ko bakimanikaho Moridekayi. Nyuma uzajyana n’umwami mu gitaramo wishimye.” Iyo nama inyura Hamani maze bashinga igiti.

Categories
Esiteri

Esiteri 6

Umwami ahesha Moridekayi icyubahiro

1 Muri iryo joro umwami ntiyabasha kugoheka, maze ahamagaza igitabo cy’amateka y’ibyo ku ngoma ye, barakimusomera.

2 Basanga ahanditse ko Moridekayi ari we watahuye umugambi wa Bigitani na Tereshi ibyegera by’umwami by’inkone, bishinzwe kurinda ingoro. Uwo mugambi wari uwo kwivugana Umwami Ahashuwerusi.

3 Umwami arababaza ati: “Mbese hari ishimwe n’icyubahiro Moridekayi yahawe kubera icyo gikorwa?”

Abo batoni b’umwami bashinzwe kumuba hafi baramusubiza bati: “Nta byo yigeze ahabwa.”

4 Umwami arongera arababaza ati: “Ni nde uri mu rugo?”

Ubwo Hamani ni we wari ugeze mu rugo ikambere, azanywe no gusaba umwami ko bamanika Moridekayi ku giti bari bashinze.

5 Abatoni b’umwami baramusubiza bati: “Ni Hamani.”

Umwami ati: “Nimumubwire yinjire.”

6 Hamani arinjira, umwami aramubaza ati: “Nakorera iki umuntu nifuza guhesha icyubahiro?”

Nuko Hamani aribaza ati: “Mbese hari undi muntu umwami yakwifuza guhesha icyubahiro utari jye?”

7 Nuko asubiza umwami ati: “Nyagasani, uwo muntu wifuza guhesha icyubahiro,

8 umwambike umwambaro wawe wa cyami, umuzanire ifarasi ugendaho bayitamirize ikamba rya cyami ku mutwe.

9 Umwe mu bikomangoma byawe bikomeye umushinge kuzana uwo mwambaro n’ifarasi. Uwo muntu umwami yifuza guha icyubahiro bamwambike uwo mwambaro, bamwurize iyo farasi bamutambagize umuhanda mukuru w’umujyi, maze bagende batangaza bati: ‘Nguko uko umwami agirira umuntu yifuza guhesha icyubahiro!’ ”

10 Nuko umwami abwira Hamani ati: “Ihute ufate umwambaro n’ifarasi, maze ibyo uvuze ubigirire wa Muyahudi witwa Moridekayi, ukora aho binjirira baza ibwami. Ntugire ikintu na kimwe wirengagiza muri ibyo uvuze.”

11 Hamani ajya kuzana umwambaro n’ifarasi awambika Moridekayi, amwuriza ifarasi amutambagiza umurwa anyuze mu muhanda mukuru, akagenda imbere ye atangaza ati: “Nguko uko umwami agirira umuntu yifuza guhesha icyubahiro!”

12 Nyuma y’ibyo Moridekayi asubira ku kazi ibwami, naho Hamani aboneza inzira ijya iwe yubitse umutwe afite ikimwaro.

13 Agezeyo atekerereza umugore we Zereshi n’incuti ze zose ibyamubayeho. Abajyanama be n’umugore we baramubwira bati: “Moridekayi uwo watangiye kugutesha agaciro, ubwo ari Umuyahudi ntukimushoboye, ahubwo uzarushaho guta agaciro imbere ye.”

Urupfu rwa Hamani

14 Bakivugana na we ibyegera by’umwami biba birahageze, bijyana Hamani huti huti ngo ajye mu gitaramo Esiteri yari yateguye.

Categories
Esiteri

Esiteri 7

1 Umwami na Hamani basubira gutaramana n’Umwamikazi Esiteri

2 incuro ya kabiri. Bakiri mu gitaramo bica akanyota, umwami yongera kubaza Esiteri ati: “Mwamikazi Esiteri, ni iki wifuza ukagihabwa? Ni iki unsaba? Icyo unsaba cyose uragihabwa, n’iyo cyaba kimwe cya kabiri cy’ubwami bwanjye.”

3 Umwamikazi Esiteri aramusubiza ati: “Nyagasani, niba ngutonnyeho kandi niba bikunogeye, icyo nifuza ni uko warengera ubugingo bwanjye, icyo nsaba ni uko warengera ubugingo bwa bene wacu.

4 Jyewe na bene wacu twaraguzwe kugira ngo turimburwe, twicwe kandi dutsembwe. Iyo tuza kugurwa ari ukugirwa inkoreragahato n’abaja, nari kwicecekera ntibibe ngombwa ko ngutesha igihe.”

5 Umwami Ahashuwerusi abaza Umwamikazi Esiteri ati: “Umuntu wahangaye kugira bene uwo mugambi ni nde, kandi ari he?”

6 Esiteri aramusubiza ati: “Ni uwo mugome Hamani, ni we mwanzi wacu udutoteza.”

Hamani agirira ubwoba bwinshi imbere y’umwami n’umwamikazi.

7 Umwami ni ko kurakara cyane asohoka mu gitaramo ajya mu busitani bw’ingoro. Hamani abonye ko umwami yamufatiye icyemezo, asigara yinginga Umwamikazi Esiteri ngo arengere ubugingo bwe.

8 Umwami avuye mu busitani agarutse mu cyumba basangiriragamo, asanga Hamani yikubise mu ifoteyiEsiteri yari arambarayemo! Umwami ni ko kwiyamirira ati: “Mbese arashaka no gufata umwamikazi ku ngufu ngo baryamane mpari?”

Umwami akimara kuvuga atyo, abagaragu be bapfuka Hamani mu maso.

9 Haribona umwe mu byegera by’umwami by’inkone, abwira umwami ati: “Nyagasani, Hamani yashingishije igiti cyo kumanikaho Moridekayi, wa mugabo watahuye ubugambanyi bw’abashakaga kukwivugana. Icyo giti cya metero makumyabiri n’eshanu gishinzwe kwa Hamani.” Umwami ategeka ko bakimanikaho Hamani.

10 Hamani amanikwa kuri cya giti yari yateganyirije Moridekayi. Bityo umwami abona gucururuka.

Categories
Esiteri

Esiteri 8

Iteka ry’umwami rishyigikira Abayahudi

1 Uwo munsi Umwami Ahashuwerusi agabira Umwamikazi Esiteri ibyahoze ari ibya Hamani, umwanzi w’Abayahudi. Esiteri na we amenyesha umwami uko Moridekayi ari umubyeyi we. Nuko umwami aramutumiza,

2 yikuramo impeta ye ya cyami yari yambuye Hamani ayiha Moridekayi. Esiteri na we ashinga Moridekayi ibyahoze ari ibya Hamani.

3 Esiteri yongera gusanga umwami amwikubita imbere arira. Amwingingira kuvuguruza umugambi wa kigome Hamani ukomoka kuri Agagi, yari yarafashe wo gutsemba Abayahudi.

4 Nuko umwami atunga Esiteri inkoni ya cyami y’izahabu. Esiteri arahaguruka ahagarara imbere y’umwami,

5 aramubwira ati: “Nyagasani, niba bikunogeye kandi nkaba ngutonnyeho, niba icyo nsaba kiboneye kandi ukaba unkundwakaje, nihandikwe inzandiko zivuguruza iza Hamani mwene Hamedata ukomoka kuri Agagi, zategekaga gutsemba Abayahudi bose batuye mu bihugu byawe byose.

6 Mbese rwose nakwihanganira nte kubona icyago nk’icyo kigwirira bene wacu? Ese nakwihanganira nte kubona batsemba ubwoko bwanjye?”

7 Umwami Ahashuwerusi asubiza Umwamikazi Esiteri n’Umuyahudi Moridekayi ati: “Dore namanikishije Hamani ku giti kubera ko yashakaga kwicisha Abayahudi, maze ngabira Esiteri ibyahoze ari ibya Hamani.

8 Noneho rero nimube ari mwe mwandika urwandiko mu izina ryanjye mukurikije icyo mubona kinogeye Abayahudi, murutereho kashe yo ku mpeta ya cyami. Naho ubundi ntibishoboka ko mvuguruza inzandiko za mbere zanditswe mu izina ryanjye, ziteweho kashe yo ku mpeta ya cyami.”

9 Uwo munsi ku itariki ya makumyabiri n’eshatu z’ukwezi kwa gatatu kwa Sivani,batumiza abanditsi b’umwami bandika urwandiko rukubiyemo amabwiriza yose ya Moridekayi. Kopi zarwo bazoherereza Abayahudi n’abategetsi bashinzwe ibihugu bikomatanyije, n’abategetsi ba buri gihugu, n’abatware bo mu bihugu by’umwami uko ari ijana na makumyabiri na birindwi, uhereye mu Buhindi ukageza i Kushi.Izo nzandiko zandikwaga bakurikije imyandikire ya buri gihugu n’indimi z’abagituye. Abayahudi na bo babandikira mu rurimi rwabo, hakurikijwe imyandikire yarwo.

10 Izo nzandiko bazandika mu izina ry’Umwami Ahashuwerusi, baziteraho kashe yo ku mpeta ye. Intumwa zigendera ku mafarasi yihuta y’ibwami yatoranyijwe, zishingwa gutwara izo nzandiko.

11 Muri izo nzandiko umwami yahaga Abayahudi bari mu mijyi yose uburenganzira bwo kwishyira hamwe, bakarwana ku magara yabo. Bahawe uburenganzira bwo kurimbura no kwica no gutsemba agatsiko k’abantu bo mu bwoko ubwo ari bwo bwose, b’igihugu icyo ari cyo cyose bambariye kwica Abayahudi n’abana babo n’abagore babo, no kunyaga umutungo wabo.

12 Mu bihugu by’Umwami Ahashuwerusi ubwo burenganzira bwari gukoreshwa umunsi umwe gusa, ari wo tariki ya cumi n’eshatu z’ukwezi kwa Adari.

13 Kopi y’urwo rwandiko igomba gutangazwa ho itegekoteka mu bihugu byose, ikamenyeshwa amoko yose kugira ngo uwo munsi nugera, Abayahudi bazabe biteguye guhōra abanzi babo.

14 Nuko umwami atanga itegeko, intumwa zigenda ku mafarasi y’ibwami yihuta cyane zijyana izo nzandiko, kandi iryo tegekoteka ritangazwa mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani.

15 Moridekayi asohoka mu ngoro y’umwami yambaye umwambaro wa cyami w’isine n’uw’umweru, atamirije ikamba rinini ry’izahabu mu mutwe, yiteye umwitero worohereye kandi utukura. Abatuye umurwa wa Shushani basābwa n’ibyishimo, bavuza impundu.

16 Abayahudi baracya, barishima cyane baranezerwa, bagira n’icyubahiro.

17 Mu bihugu byose no mu mijyi yose aho iryo tegekoteka ry’umwami ryageraga, Abayahudi bose barishimaga bakanezerwa, bakagira umunsi mukuru n’igitaramo. Abenegihugu benshi bihindura Abayahudi kubera kubatinya.

Categories
Esiteri

Esiteri 9

Abayahudi bahōra abanzi babo

1 Ku itariki ya cumi n’eshatu z’ukwezi kwa Adari, ni bwo itegekoteka n’amabwiriza by’umwami byagombaga kubahirizwa. Uwo munsi kandi abanzi b’Abayahudi biringiraga ko bagiye kubiganzura. Ahubwo ibintu birahinduka, Abayahudi baba ari bo biganzura abanzi babo.

2 Mu mijyi bari batuyemo yo mu bihugu byose by’Umwami Ahashuwerusi, Abayahudi bishyize hamwe bakica abashakaga kubagirira nabi. Nta muntu wabahagararaga imbere kubera kubatinya.

3 Abatware n’abategetsi bashinzwe ibihugu bikomatanyije, n’abategetsi b’ibihugu n’abakozi bose b’ibwami, bashyigikira Abayahudi kubera gutinya Moridekayi.

4 Koko rero Moridekayi yari akomeye ibwami, kandi amatwara ye yarushagaho kugenda amenyekana mu bihugu byose. Bityo uwo mugabo Moridekayi arushaho kugenda aba igihangange.

5 Abayahudi bagirira ababangaga ibyo na bo babifurizaga. Bityo bamarira ku icumu abanzi babo bose, barabica barabatsemba.

6 Mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani honyine, Abayahudi bishe abagabo magana atanu barabatsemba.

7-10 Bica kandi abahungu icumi ba Hamani mwene Hamedata umwanzi w’Abayahudi, ari bo Parishandata na Dalifoni, na Asipata na Porata, na Adaliya na Aridata, na Parimashita na Arisayi, na Aridayi na Vayizata. Icyakora Abayahudi ntibagira icyo banyaga.

11 Uwo munsi bamenyesha umwami umubare w’abiciwe mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani.

12 Nuko abwira Umwamikazi Esiteri ati: “Mu kigo ntamenwa cy’ibwami i Shushani honyine, Abayahudi bishe abagabo magana atanu barabatsemba, bagerekaho n’abahungu icumi ba Hamani. Ubwo se mu bindi bihugu ntegeka hacuze iki? None se kandi ni iki unsaba nkakiguha? Cyangwa ni iki wifuza ukagihabwa?”

13 Esiteri aramusubiza ati: “Nyagasani niba bikunogeye, ureke Abayahudi b’i Shushani n’ejo bazubahirize itegeko bubahirije uyu munsi, kandi utegeke ko bamanika ku biti imirambo y’abahungu icumi ba Hamani.”

14 Umwami ati: “Ni bibe bityo.” Nuko itegeko ritangazwa i Shushani, maze imirambo y’abahungu icumi ba Hamani barayimanika.

15 Ku itariki ya cumi n’enye z’ukwezi kwa Adari, Abayahudi b’i Shushani bongera kwishyira hamwe bica abandi bagabo magana atatu. Icyakora ntibagira icyo banyaga.

16-17 Kandi ku itariki ya cumi n’eshatu z’ukwezi kwa Adari, Abayahudi bo mu bindi bihugu by’umwami na bo bari bishyize hamwe, kugira ngo barwane ku magara yabo. Bikiza abanzi babo babicamo ibihumbi mirongo irindwi na bitanu. Icyakora ntibagira icyo banyaga. Bukeye bwaho ku itariki ya cumi n’enye bararuhuka, bagira ibirori by’umunsi mukuru.

18 Naho Abayahudi b’i Shushani, kubera ko bihōreye ku itariki ya cumi n’eshatu n’iya cumi n’enye baruhutse ku ya cumi n’eshanu, uba ari wo uba umunsi mukuru bagizeho igitaramo.

19 Ngiyo impamvu ituma Abayahudi batuye mu nsisiro zo mu cyaro bizihiza itariki ya cumi n’enye z’ukwezi kwa Adari, ikababera iminsi mikuru bagiraho ibirori bakohererezanya amafunguro.

Ishyirwaho ry’iminsi mikuru ya Purimu

20 Ibyo byose Moridekayi arabyandika, inzandiko azoherereza Abayahudi bose bo mu bihugu by’Umwami Ahashuwerusi, aba hafi n’aba kure.

21 Ababwira ishyirwaho ry’umunsi mukuru bazajya bizihiza buri mwaka, ku itariki ya cumi n’enye n’iya cumi n’eshanu z’ukwezi kwa Adari.

22 Koko rero kuri iyo minsi yombi Abayahudi bikijije abanzi babo, kandi muri uko kwezi akaba ari ho umuborogo wahindutse ibyishimo, n’umunsi w’umubabaro ugahinduka umunsi mukuru. Bityo iyo minsi yombi igirwa iminsi mikuru bagiraho ibirori, abantu bakoherereza bagenzi babo amafunguro, n’abakene bakagenerwa impano.

23 Abayahudi biyemeza gukurikiza amabwiriza ya Moridekayi, no kujya bizihiza iyo minsi buri mwaka.

24 Umwanzi w’Abayahudi bose Hamani mwene Hamedata ukomoka kuri Agagi, yari yiyemeje kwicisha Abayahudi urubozo no kubatsemba. Yari yararaguje inzuzi zitwa Purimu kugira ngo amenye umunsi azabatsemba.

25 Ariko umwami amenye ubwo bugambanyi, yoherezainzandiko zivuga ko Hamani agirirwa ibibi yari agiye kugirira Abayahudi. Bityo Hamani n’abahungu be bamanikwa ku biti.

26 Ni yo mpamvu iyo minsi yiswe iminsi mikuru ya Purimu, ni ukuvuga “kuraguza inzuzi.”

Abayahudi bazirikana amabwiriza akubiye mu nzandiko za Moridekayi, ibyababayeho byose n’ibyo biboneye ubwabo.

27 Nuko bishyiriraho iyo minsi yombi, kugira ngo bo ubwabo n’urubyaro rwabo, kimwe n’abandi biyemeje kuba Abayahudi bajye bayizihiza buri mwaka ku matariki yagenwe, bakurikije amabwiriza ya Moridekayi.

28 Byongeye kandi imiryango yose y’Abayahudi bo mu mijyi yose y’ibihugu byose, igomba kwibuka no kwizihiza iyo minsi mikuru uko ibihe bihaye ibindi. Abayahudi n’urubyaro rwabo ntibagomba kugira ubwo bibagirwa kwizihiza iyo minsi mikuru ya Purimu, cyangwa ngo bibagirwe ibyabaye.

29 Umwamikazi Esiteri umukobwa w’Abihayili, n’Umuyahudi Moridekayi bashingiye ku bubasha bari bafite, bandika urwandiko rushimangira urwa mbere rwashyiragaho iminsi mikuru ya Purimu.

30 Kopi z’urwo rwandiko zohererezwa Abayahudi bose bari mu bihugu ijana na makumyabiri na birindwi by’Umwami Ahashuwerusi, zibifuriza kugira amahoro n’umutekano.

31 Izo nzandiko zashimangiraga ishyirwaho ry’iminsi mikuru ya Purimu ku matariki yagenwe, bakurikije amabwiriza y’Umuyahudi Moridekayi n’Umwamikazi Esiteri. Ayo mabwiriza Abayahudi bagombaga kuyubahiriza bo n’urubyaro rwabo, nk’uko byari bimeze ku byerekeye kwigomwa kurya, no ku byerekeye ibihe by’imiborogo.

32 Itegeko rya Esiteri rishimangira ibyerekeye Purimu, maze ryandikwa mu gitabo.

Categories
Esiteri

Esiteri 10

Umwanzuro

1 Umwami Ahashuwerusi ategeka ko abatuye mu birwa n’abatuye mu bihugu bagomba gusora.

2 Ibikorwa by’umwami byose bikomeye n’ububasha bwe, hamwe n’ubuhangange bwa Moridekayi n’uburyo umwami yamushyize mu rwego ruhanitse, byose byanditswe mu gitabo cy’amateka y’ibyo ku ngomaz’abami b’u Bumedi n’u Buperesi.

3 Koko rero Umuyahudi Moridekayi yabaye uwa kabiri ku Mwami Ahashuwerusi. Abayahudi bene wabo baramwubahaga kandi bakamukunda. Yabashakiraga ibyiza kandi agaharanira ko bagira amahoro.